Αρθρο στο Ελληνικό (ειδικό) περιοδικό SV NEA που είναι για χομπύστες των τηλεπικοινωνιών. Απριλιος 2017.
Γράφει ο Αχιλλέας Γιαγκίνης, SV7APQ .
Επικοινωνία του 3 ου Γυμνασίου της Κομοτηνής με τον ISS (Διεθνή Διαστημικό Σταθμό)
Ιστορικό
Ένας Καθηγητής-Φυσικός και ερασιτέχνης αστρονόμος ανέλαβε στο 3ο Γυμνάσιο Κομοτηνής ένα πρόγραμμα παράλληλης εκπαίδευσης παιδιών, που σχετιζόταν με το Διάστημα και την Αστρονομία. Ο ίδιος μετείχε στην παλαιότερη επαφή του Α' Λυκείου της Αλεξανδρούπολης με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) το έτος 2009. Τότε το τεχνικό εγχείρημα το ανέλαβε η ΕΕΡ επί προεδρίας Μάνου 2012 (Μάνος Δαρκαδάκης SV1IW) και με συντελεστές τον Κλεάνθη Σακκαλή SV1JG, τον Αδάμο Σαραηλίδη SV2KGA και την ενθουσιώδη Βίκυ Παναγιώτου, SV2KBS, αλλά και άλλους, τους οποίους μπορεί να μην θυμάμαι, αλλά η βοήθειά τους ήταν σημαντική, όπως με όλα αυτά τα εγχειρήματα. Επειδή δεν τους θυμάμαι όλους, βάζω μια φωτογραφία που απεικονίζονται αρκετοί. Η πρώτη επαφή ISS με Ελλάδα είχε γίνει στις 29/7/06 με telebridge .
Επανέρχομαι στον Καθηγητή, ο οποίος ονομάζεται Δημήτρης
Πρασσόπουλος και μου ζήτησε το 2013 να μιλήσουν μαθητές του με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS / ZARYA). Τον Δημήτρη γνώριζα από παλαιότερες συναντήσεις μας επειδή υπήρχε κοινό ενδιαφέρον σχετικό με την Ερασιτεχνική Αστρονομία.
Ζήτησα, λοιπόν, να συναντήσω τους μαθητές το 2013 και αισθάνθηκα τα μάτια από περίπου 25 περίπου μαθητές να με κοιτούν με αναμονή.
Ήταν παιδιά 14-15 ετών απέναντί μου. Στην αρχή κάποια παιδιά μου μετέφεραν την απαισιοδοξία, που έμπαινε μέσα σε όλα τα σπίτια από την TV λόγω της οικονομικής κρίσης.
«Γιατί να σπουδάσω αφού θα είμαι άνεργος... Οι σπουδές απαιτούν δυσβάσταχτο κόστος για την οικογένεια». Το 2013 η οικονομική κρίση στην Ελλάδα είχε γιγαντωθεί και τα παιδιά κουβαλούσαν την απαισιοδοξία. Σκέφτηκα ότι μέσα στην μαυρίλα της εποχής που ζούμε τουλάχιστον τα
παιδιά πρέπει να έχουν όραμα. Δέχθηκα να κάνουμε την επαφή επειδή καταρχήν έπρεπε να πάμε κόντρα στην απαισιοδοξία και κατά δεύτερο λόγο είχα εμπειρία δορυφορικών επικοινωνιών, καθώς είμαι ραδιοερασιτέχνης 3 δεκαετίες!
Όταν διάβασα στις προδιαγραφές της ARISS ότι πρέπει να στήσω δύο πλήρη διπλά συστήματα επικοινωνίας, ένα κύριο και ένα εφεδρικό, το θεώρησα υπερβολή, όμως έκανα την αίτηση όπως έπρεπε, για να γίνει δεκτή.
Επιπλέον ζητούσαν και αυτόματο σύστημα καθοδήγησης κεραιών, κάτι που δεν είχα στην διάθεση μου, όπως και κυκλικής πόλωσης κεραίες, τις οποίες αν και είχα κατασκευάσει παλιά, μετά τις είχα
πουλήσει για να κάνω άλλα πιο ενδιαφέροντα (κατά την άποψή μου) πράγματα.
Τα αιτήματα των σχολείων γίνονται Σεπτέμβρη – Οκτώβρη - Νοέμβρη και η απόφαση επί της αιτήσεως βγαίνει τον Δεκέμβριο. Υποβάλαμε αίτημα τον Οκτώβριο του 2013 μέσω του αρμόδιου τότε Francesco De Paolis, IKØWGF ARISS Europe - School Selection Manager, ARISS - Operation Committee
Member, Mentor, αναλύοντας από πλευράς Ραδιοερασιτέχνη ό,τι ζήτησαν. Περιέγραψα αναλυτικά τις συσκευές που διέθετα, μάρκα, μοντέλο, προενισχύσεις, ισχείς και καλώδια και κεραίες που θα χρησιμοποιούσα. Όμως το πρόγραμμα περιελάμβανε και άλλες πολλές δραστηριότητες του κ. Δημ. Πρασόπουλου και δικές μου. Ο Δημήτρης είχε καλές γνώσεις για θέματα διαστήματος και αστρονομίας, διέθετε ενθουσιασμό, τηλεσκόπια και ενέπνεε τα παιδιά. Όταν εγκρίθηκε η αίτησή μας, κανόνισα μερικές συναντήσεις, ώστε να δώσω μια εικόνα στα παιδιά για τις τηλεπικοινωνίες, με τρόπο που να αγαπήσουν την Φυσική. Δεν με ενδιέφερε να προσελκύσω τα παιδιά στον Ραδιοερασιτεχνισμό, αλλά στο να δραστηριοποιηθούν στη δική τους ζωή, στον κόσμο που ζούνε, και όχι να τα κατευθύνω στην δική μου τρέλα. Θα έρχονταν και η ώρα του Ραδιοερασιτέχνη φυσιολογικά...
Εχοντας κανει τετοιου είδους επαφες δεν ειχα εσωτερικο ενδιαφέρον για την επαφή με ον δοσρυφόρο. Το μόνο ενδιαφέρον πράγμα για μένα ήταν τα μάτια των παιδιών : Οι κόρες των ματιών μεγάλωναν, όταν τους εξηγούσες θεαματικά πράγματα, όπως την ζωή των αστροναυτών χωρίς βαρύτητα και τι σημαίνει αυτό. Αλλά και τι είναι ραδιοσυχνότητα, μήκος κύματος, διαμόρφωση ραδιοεκπομπής, κεραίες και κέρδος κεραιών, γραμμές μεταφοράς, ταχύτητες δορυφόρων, φαινόμενο Doppler, διάδοση κ.ά. Μετά περάσαμε και στους μικροϋπολογιστές. Και μετά στην ουσία του πράγματος, που δεν είναι το τεχνικό μέρος, αλλά το κίνητρο.
Ναι, το ΚΙΝΗΤΡΟ. Αυτό που εγώ το λέγω το ΣΚΟΥΝΤΗΜΑ.
Στο διάστημα, άμα σε σκουντήξει κάποιος με κάποιο τρόπο, θα πετάς αιώνια προς την κατεύθυνση εκείνη, καθώς δεν σε επηρεάζει τίποτα, εκτός από κάποιες μικρές ελάχιστες βαρυτικές δυνάμεις των ουρανίων σωμάτων. Στο σχολείο σε «σκουντούν» κάποιοι από τους Καθηγητές, που έχουν το χάρισμα να μπαίνουν στην ψυχή σου. Εξήγησα στα παιδιά το πώς να μάθουν να αυτοεκπαιδεύονται μέσω του διαδικτύου.
Η δική μας γενιά ξεκίνησε ψάχνοντας σε βιβλιοθήκες και αυτό ήταν δύσκολο.
Σήμερα υπάρχουν οι μηχανές αναζήτησης, αλλά εχουν και μειονεκτήματα, όμως πρέπει να ρωτούν σωστά .
Η αίτηση εγκρίθηκε, αλλά υπήρχαν πολλά σχολεία πριν από εμάς.
Στο μεταξύ υπήρχαν βλάβες στον ISS σχετικές με τη διαχείριση ενέργειας και μετά βλάβες και στις ραδιοερασιτεχνικές συσκευές. Μετά ανέβηκε ένας Ιταλός αστροναύτης και έκανε πολλές επαφές με ιταλικά σχολεία. Ενώ περιμέναμε, συγκέντρωνα τα υλικά για να κάνω τους ρότορες, που είχα από παλιά, να δουλεύουν με arduino. Δεν είχα ρότορες να επικοινωνούν με interface. Σκεφτόμουν να το κατασκευάσω, βρήκα σχέδια και άρχισα να τα υλοποιώ.
Η αναμονή
Δυστυχώς όμως τον Μάρτιο του 2014 καταλάβαμε ότι δεν μπορούσε να γίνει η επαφή τη χρονιά αυτή. Το βασικό πρόβλημα ήταν η σειρά μας (333), υπήρχαν πολλοί πριν από εμάς και πήγαιναν αργά. Τα επόμενα χρόνια κατάλαβα ότι βάζαμε από την πλευρά μας και ως σχολείο άλλα, μεγαλύτερα εμπόδια και αυτά ήταν οι περιορισμοί που είχε θέσει η Δ/νση Εκπαίδευσης, ότι δεν γίνεται το καλοκαίρι, όχι στις εξετάσεις, όχι Πάσχα, όχι Χριστούγεννα, όχι Σαββατοκύριακα και όχι σε ώρες μη εργασίας, δηλαδή μόνον το πρωί. Το πράγμα είχε φύγει από τα χρονικά όρια που φανταζόμουν. Σήμερα εξετάζοντας τους αριθμούς αναμονής βλέπω ότι είναι πολύ πολύ μικρότερη αυτή.
Τα παιδιά αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο, ενώ τα είχαμε προετοιμάσει από τη δευτέρα τάξη, πέρασε και η τρίτη τάξη και πήγανε Λύκειο. Αυτό με έκανε ν' αγανακτήσω, επειδή είχαμε υποσχεθεί πολλά σε εκείνα τα παιδιά και φαινόμασταν να μη τηρούμε τα λόγια μας. Όμως στην ουσία αυτό οφειλόταν και σε αλλαγές στον ISS. Φυσικά γνωρίζαμε ότι δεν είμαστε η πρώτη προτεραιότητα της NASA. Τα παιδιά τα απογεύματα πάνε φροντιστήρια και εκεί μας βγήκαν όλες οι ανάποδες του ελληνικού συστήματος εκπαίδευσης, όπου τα παιδιά δεν μαθαίνουν χαλαρά την μόρφωση, αλλά τρέχουν για βαθμούς και εισαγωγικές στο Πανεπιστήμιο (από το Γυμνάσιο !!).
Τον Μάιο 2015 ανέλαβε διαμεσολαβητής μας με την ARISS ο Bertus Hüsken PE1KEH, ένας καινούργιος Ολλανδός Μέντορας, που μας έδωσε ώθηση (οχι πρωτεραιότητα αλλά απλώς αισιοδοξία). Κατάλαβα ότι ο άνθρωπος μιλούσε συχνά άγριες πρωινές ώρες με Αμερική
για τον προγραμματισμό κάθε εβδομάδος. Αυτός μας έδωσε κουράγιο. Από την πλευρά μας έπρεπε να εκπαιδεύσουμε τα νεότερα παιδιά το 2016 και αρχίσαμε προσομοιώσεις επικοινωνίας. Τον
Οκτώβρη μας διαβεβαίωσε ότι μέσα στη σχολική χρονιά 2016 - 2017 θα γίνει η επαφή μας.
Το τεχνικό μέρος
Επιστημονικά η ραδιοεπαφή φωνής επιτυγχάνεται όταν ξεπεράσεις όλα εκείνα τα εμπόδια μεταξύ της φωνής ενός ανθρώπου, που βρίσκεται σε έναν τόπο, με το αυτί του ανταποκριτή που βρίσκεται σε άλλον τόπο. Κατά συνέπεια, πέραν από τις τεχνικές διατάξεις, που πρέπει να εγκαταστήσεις, τα πάντα ανάγονται στην μητέρα Επιστήμη της Φυσικής, η οποία συνηθίζει να παράγει μια εξίσωση, όπου παλεύει η απώλεια του εκπεμπόμενου σήματος, που από ηχητικό μετατρέπεται σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, μεταφέρεται στον αέρα ή το διάστημα, συλλαμβάνεται από την κεραία λήψης, ενισχύεται και αποκωδικοποιείται εντός του δέκτη, παραγόμενο ηχητικά ξανά.
Κατά συνέπεια, προσμετρώντας τις ενισχυτικές διατάξεις πομπών και δεκτών, τις απώλειες καλωδίων, τα κέρδη κεραιών και την απώλεια σήματος λόγω της απόστασης, σε σχέση με την συχνότητα, που είναι μικρές, μικρότερες από πολλές επίγειες επαφές μας, μας έβγαζαν οι εξισωσεις ανετους. Η πιο μεγάλη απώλεια είναι η γρήγορη μεταβολή διεύθυνσης του δορυφόρου, την οποία καλύπτεις με την παρακολούθηση αυτού και με το να φροντίζεις να βρίσκεται ο δορυφόρος πάντα εντός των λοβών ακτινοβολίας των κεραιών σου. Σε έναν κόσμο απλό θα μπορούσαμε να κάνουμε την επαφή και με ένα δίπολο, από την στιγμή που η μέγιστη γωνία ανύψωσης που λάβαμε ήταν 28 μοίρες. Όμως αυτό δεν το γνωρίζαμε εξαρχής. Μας είχαν δοθεί άλλα ραντεβού με μεγάλες γωνίες, που είναι καλύτερες όταν έχεις την πλήρη κίνηση των κεραιών. Και αυτή την είχαμε εμείς σε δύο ανεξάρτητα συστήματα. Επιπλέον, δεν ζούμε σε ιδανικό έναν κόσμο όπου αποκλείεται να βγει ένας έξυπνος να μας παρεμβάλει. Γι’ αυτό φροντίσαμε να έχουμε και ικανοποιητική ισχύ και απολαβή.
Πρακτικά η επικοινωνία δεν είναι δύσκολη, επειδή γίνεται με οπτική επαφή. Η δυσκολία μπορεί να είναι η παρέμβαση δυνατότερων σημάτων από άλλους σταθμούς και είναι γνωστό ότι μεταξύ των ραδιοερασιτεχνών κάποιος θα βρεθεί να κάνει εκπομπή πάνω στη δική σου καθορισμένη. Άρα λοιπόν απλώς πρέπει να έχουμε μια καλή ραδιοακτινοβολία σε βαθμό που να ξεπερνά τυχόν
άλλες κακόβουλες εκπομπές. Από πλευράς μας είχαμε μεγάλους ενισχυτές (για την κατηγορία satellite) της τάξης των 200 watt. Ευτυχώς, η πλειονότητα των EMErs, που συνήθως έχουν μεγα- λύτερες δυνατότητες να σε ξεπεράσουν και να σε παρεμβάλουν επιτυχώς, είναι σοβαροί άνθρωποι και δεν πιστεύει κανείς τους ότι θα μπορούσαν να λάβουν δόξα από το να παρεμβάλουν το σήμα μιας επαφής του ISS με παιδιά.
Μου αναφέρθηκε αργότερα, ότι κάποια στιγμή έγινε μια κλήση από την νότια Ελλάδα προς τον ISS, λίγο πριν ξεκινήσει η επαφή μας, και αρκετές κλήσεις από Ιταλία, στις οποίες ο Shane Kimbrough KE5HOD, Κυβερνήτης του ISS, ευτυχώς και επιμελώς δεν απάντησε. Επειδή ο Shane άρχισε νωρίτερα τις κλήσεις του, νόμισαν κάποιοι ότι δεν θα τον ακούγαμε. Όμως πολύ λίγοι κατανοούσαν την στιγμή εκείνη, ότι ο σταθμός μας βρισκόταν κατά τόπο ανατολικότερα από κάθε άλλο σημείο του ευρωπαϊκού χώρου και του μεγαλύτερου μέρους του ελλαδικού χώρου. Αυτό σημαίνει ότι η ανατολή του ISS συνέβαινε για εμάς στην Κομοτηνή αργότερα από τους περισσότερους Ευρωπαίους και Έλληνες συνακροατές. Δυστυχώς κάποιοι σκέφτηκαν ότι δεν τους ακούμε και ότι αργήσαμε να απαντήσουμε, όμως έτσι ... έχουν συνηθίσει να βλέπουν τα πράγματα από τη δική τους (κυριολεκτικά) οπτική γωνία κάποιοι. Επίσης, το footprint που γράφει ο υπολογιστής (ο κύκλος στον οποίο ενδεικτικά βρίσκεσαι εντός οπτικής εμβελείας) δεν είναι κάτι που πρέπει απόλυτα να το δεχόμαστε ως αληθές. Το κάθε πρόγραμμα έχει διαφορετικό footprint, αν το πας σε μεγάλη ανάλυση. Επιπλέον η κυκλική πόλωση δεν δουλεύει καλά στον ορίζοντα. Έχω λάβει εκατοντάδες μηνύματα από όλη την Ευρώπη με διάφορες παρατηρήσεις video και ηχογραφήσεις της επαφής που κάναμε. Ομως στην συνέχεια σε ανύψωση άνω των 5 μοιρών, η ποιότητα επαφής μας, ήταν εξαιρετική. Ακόμα και στην Καστοριά ακούστηκε και το δικό μας επίγειο σήμα.
Οι δοκιμές
Αρχικά ζήτησα από τον Κώστα Τζόγια SV7FOZ να κατασκευάσει τη βάση κεραίας, ώστε να μπει στην ταράτσα μου χαμηλά, να την φτάνω και να κάνω δοκιμές. Η βάση θα έπρεπε να είναι μεταφερόμενη και μικρή, αλλά και σταθερή. Επίσης έπρεπε να μην τρυπήσουμε το πισσόχαρτο υγρομόνωσης της ταράτσας του Σχολείου. Αυτό σήμαινε αγκύρωση της βάσης με εναλλακτικούς τρόπους. Από αγγελίες βρέθηκαν και άλλοι ρότορες, κεραίες και interface. Ήταν τραγελαφικό όταν έπιασα μια αγγελία ενός τύπου που πωλούσε δυο κεραίες που προέρχονταν από μια παλια VHF cross. Ο άνθρωπος πουλούσε ένα σκουπίδι χωρίς manual 60 ευρώ. Μου πούλησε ένα κουρέλι. Όμως κάθισα και την έφτιαξα επειδή είχε το Boom και τα συστήματα στήριξης των στοιχείων (που ήταν τα μισά σπασμένα - έχω φωτογραφίες για το πως την παρέλαβα). Έφτιαξα καινούρια στοιχεία εκμεταλλευόμενος φωτογραφίες, χωρίς μεγέθη στοιχείων, αφού κατανόησα από φωτογραφίες τις διαστάσεις και το baloοn. Αναγεννήθηκε μια πολύ ωραία κεραία, η JAYBEAM ΧΥ10.
Με τον ISS δεν γίνεται δοκιμή. (το τραίνο περνάει μια φορά) .
Όλα αφήνονται στη μοναδική μέρα της επαφής. Αυτό σε κάνει να έχεις κάποιες αμφιβολίες. Αυτές τις ξεπέρασα κάνοντας τα εξής:
1. Πήγα (πριν το τελικό στάδιο) στον αγαπητό Μάριο Πρωτόπαπα (τχνικός συσκευων) και μέτρησα τις εμπλεκόμενες συσκευές μου, διαπίστωσα ότι έχουν τις προδιαγραφές τους. Το πήγα στην Αθήνα με το αυτοκίνητο φορτωμένο από την Κομοτηνή, 1600 χιλιόμετρα πάνε – έλα, δεν είναι απλό για κάποιον που εργάζεται σε δική του επιχείρηση μόνος σε μια εργασία με πολλές ευθύνες. Ο Μάριος δεν δέχθηκε καμία αμοιβή για τις μετρήσεις. Μου το ξέκοψε.
2. Μετά προχώρησα σε διαφορετικό στήσιμο των συσκευών – κεραιών στο σπίτι (πριν 1 έτος) και έκανα συνεχείς δοκιμές με άλλους δορυφόρους και σε κάθε πέρασμα του ISS, που ήμουν διαθέσιμος, έκανα ακρόαση μήπως και τύχω random επαφή. Προσπαθούσα να κάνω λήψη και σε άλλες συχνότητες τον ISS, έστω για να καταλάβω ότι περνάει. Άρχισα σιγά σιγά όχι μόνον να ακούω τις συγκεκριμένες ραδιοερασιτεχνικές συχνότητες, αλλά και τον αυξημένο ηλεκτρομαγνητικό θόρυβο από τις τόσες τηλεμετρίες που μεταφέρει το εργαστήριο αυτό που ονομάζουμε ISS. Πιστέψτε με, «ανεβάζει» το γενικό φάσμα όταν τον σημαδεύεις καλά. Ο αναλυτής φάσματος που είχα έδινε μια γενική ανυψωση του θορύβου σε ευρύ φάσμα και φυσικα σε ευρειες διαμορφωσεις και σε μεγαλες σχετικα ισχεις αλλά σε υψηλες συχνότητες.
3. Όταν τα περάσματα του ISS ήταν και οπτικά, έβαζα το πρόγραμμα κατεύθυνσης κεραιών σε λειτουργία και πήγαινα πίσω από τις κεραίες αφήνοντας αυτές να δουλεύουν κι εγώ στεκόμουν πίσω, για να δω πόσο «έξω πέφτει» από τους λοβούς ακτινοβολίας το φωτεινό αντικείμενο που διέσχιζε με τρομερή ταχύτητα τον ουράνιο θόλο. Αυτό συνέβαινε τα χαράματα και τα δειλινά, καλοκαίρι ή χειμώνα. Έτσι έκανα διορθώσεις και έγινε η πρακτική ρύθμιση και επιβεβαίωση του καλού προσανατολισμού των κεραιών. Ο μαγνητικος βορράς δεν τεροιαζει με τον γεωγραφικο και αυτά ολα με οσα λέει ο υπολογιστης με φρεσκα δεδομένα. Παράλληλα αυτό απαιτούσε καλή πάκτωση στο έδαφος της βάσης και στην συνέχεια ακινητοποίηση όλου του μηχανισμού.
4. Έκανα επικοινωνίες και με άλλους δορυφόρους και από το σπίτι και από το σχολείο, όταν το τελευταίο εικοσαήμερο, το κεραιϊκό σύστημα πήγε στο σχολείο και εγκαταστάθηκε με την βοήθεια πολλών φίλων ραδιοερασιτεχνών. Ξανάρχισα τις δοκιμές από το σχολείο. Πήγαινα στο σχολείο σε ώρες μη λειτουργίας του, αφού ενημέρωσα την αστυνομική Διοίκηση που επιτηρεί ότι θα πηγαίνω στο σχολείο όποτε περνάει ο δορυφόρος .
Ο ΑΟ 73 CubeSat εκπέμπει με 900 mW, με κεραία ένα συρματάκι. Τον άκουγα ακόμα και όταν πετούσε πάνω από την Γερμανία και συνομιλούσα με άλλους συναδέλφους μέσω αυτού. Άκουγα και την φωνή μου. Τι άλλο ήθελα λοιπόν; Ενώ η αμφιβολία για την ικανότητα του συστήματος δεν υπήρχε πλέον, εξακολουθούσα να σκέφτομαι τους παράγοντες τυχαίας αστοχίας. Ο ISS περνάει μόνον μια φορά για το σχολείο. Κάθισα και έκανα μια κατάσταση τυχαίων αστοχιών από την πλευρά μας. PC, UPS, ΔΕΗ, συνδέσεις καλωδίων, κλοπές στο σχολείο, νερό σε καλώδια ή άλλα συστήματα λόγω βροχής και άνθρωποι που θα είναι σε χειρισμούς να εκπαιδευτούν στο τι πρέπει να κάνει ο καθένας, ακόμα και αν ήταν όλα προρυθμισμένα αυτόματα. Κανονικά δεν χρειαζόμουν κανέναν, διότι όλα θα γίνονταν αυτόματα. ΟΜΩΣ και πάλι έπρεπε να έχω εξαλείψει κάθε άλλον παράγοντα. Κάλεσα τους τοπικούς συναδέλφους και συζητήσαμε για το πώς θα μπορούν να κάνουν κάτι χειροκίνητα στα σενάρια αστοχίας, τροφοδοσίας, παρεμβολής, αζιμούθιου, ανύψωσης κ.λ.π. Ξέρεις... είναι πολύ απλό να αποτύχεις στο σπίτι σου... Θα το κάνεις την άλλη φορά. ΟΜΩΣ είναι πολύ οδυνηρό να αποτύχεις ενώπιον όλων ... και ιδιαίτερα παιδιών.
Αφού εργάσθηκα και λογάριασα τις πιθανοτητες αποτυχίας, μετά είπα στον εαυτό μου, ότι αφού έκανες όλα αυτά που έπρεπε να κάνεις, επιστημονικά και πρακτικά, ακόμα και η αποτυχία την δήλη ημέρα δεν θα είναι για τον εαυτό μου ψυχοφθόρα. Κάθισα λοιπόν και τα εξήγησα κι αυτά στα παιδιά, αν και γνώριζα ότι θα αυξήσω το άγχος τους. Όμως ΝΑΙ έπρεπε να γνωρίζουν κι αυτά ότι μπορεί να αποτύχουμε. Όμως οι αποτυχίες μπορεί να εξαρτώνται και από την απέναντι πλευρά. Εμείς από την δική μας κάναμε ό,τι οφείλαμε. Κι αυτό θα έπρεπε να το ξέρουν τα παιδιά για την προσωπική τους ζωή. Εκεί μπαίνει Η ΟΥΣΙΑ της όλης ιστορίας. Δεν έδινα μια πεντάρα για την επαφή.
Μόνον τα διδάγματα στις ψυχές αυτές, είχαν αξία... (Ακόμα και το δίδαγμα μιας αποτυχίας θα είχαν ενδιαφέρον εκπαιδευτικά.)
Σημαντικό:
5. Καθιέρωσα ένα πρωτόκολλο δοκιμών, το οποίο ακολούθησα ακόμα και την ημέρα της επαφής. Οι έλεγχοι είχαν να κάνουν με την ευαισθησίας λήψης, μέτρηση ισχύος εκπομπής και στασίμων,
τροφοδοτικών rfi κ.λ.π. Τους ελέγχους τους έκανα και το πρωί της προγραμματισμένης επαφής μας. Μετά έβγαλα τα όργανα από τα καλώδια και σύνδεσα προσεκτικά τις κεραίες και έλεξα στασιμα. Αυτο ως τεχνική διαδικσία είναι τυπικό. Ως εκπαιδευτική διαδικασία είναι ενας τρόπος σκέψης που έπρεπε να περάσει στα παιδιά, για να μαθουν στην ζωή τους σε ότι κανουν να το κανουν με ορθη μέθοδο. Δεν με ενδιεφερε σε κανένα στάδιο να κάνω τα παιδιά να αγαπήσουν τις τηλεπικοινωνίες. Ο σκοπός της εκαίδευσης, στο στάδιο αυτό, είναι να αποκτάμε τρόπο σκέψης. Να αγαπάμε την μέθοδο. Να κατανοούμε τις ανάγκες της.
6. Ο Ανθρώπινος παράγοντας αποτυχίας
Με τα παιδιά έκανε δοκιμές αρχικά ο δάσκαλος τους, ώστε να πετύχουμε τον καλό χρόνο και μέσα σε 5 λεπτά να περάσουν περίπου 20 ερωτήσεις και απαντήσεις, 2 αράδες η καθεμιά. Μετά κάναμε σε “πραγματικές” συνθήκες, δηλαδή με έναν ραδιοερασιτεχνη της περιοχής στην Αγγλική, Αυτός ήταν σπίτι του στην Ξάνθη (με τον Χαράλαμπο Πλάτση SV7BAY, πολλοί στην περιοχή τον λένε «δάσκαλο»).
Μου έκανε την μεγάλη τιμή ο Μπάμπης να κάνει τον αστροναύτη. Το έτος 2014 το ίδιο έγινε με τον Γιώργο Τσουρνακάκη SV7JXNB κοντά στην Κομοτηνή. Τα παιδιά μπορούσαν να επιταχύνουν ή να επιβραδύνουν αρκετά, ανάλογα με το πόσο χρόνο είχαμε. Κι εγώ το ίδιο με το καλωσόρισμα και το αντίο με τον αστροναύτη.
Οι ημερομηνίες που επέλεξε η ARISS είχαν μεγάλα «παράθυρα» των 10 λεπτών θεωρητικά, ενώ άλλες εποχές είχαν παράθυρα 5-6 λεπτών και οι χαμηλές γωνίες δεν είναι οι καλύτερες.
7. Έγιναν και οι απαραίτητες δοκιμές με άλλους επίγειους σταθμούς με τελείως δύσκολες συνθήκες, με άλλες πόλεις σε μη απόλυτα οπτική επαφή και ακούγαμε εκπομπές φορητών με 1 watt
Κομοτηνή - Ξάνθη (42 χιλ. ευθεία) μέσα σε σπίτι με ύψος από έδαφος 5μ. Τότε κατανοείς και πρακτικά ότι η κεραία δουλεύει καλά (οχι η ισχη αλλά η κεραία με ενδιέφερε). Μας άκουγε αντίστοιχα, εκπέμποντας εμεις με 5 watt και αυτος με φορητό, σε 42 χιλιόμετρα χωρίς απόλυτη οπτική επαφή ο Μπάμπης με έκανε να αισθάνομαι υπέροχα.
Ο βασικός παράγοντας αμφιβολίας μιας επιτυχημένης επαφής υπήρχε λόγω τυχαίου σφάλματος από εμάς ή τον ISS. Δεν ξεχνάω ότι την προηγούμενη εβδομάδα πριν από την δική μας επαφή η σύνδεση με σχολείο των ΗΠΑ απέτυχε, επειδή η ARISS είχε επιλέξει split frequency VHF και δεν είχε γίνει κατάλληλη ρύθμιση στις συσκευές που βρίσκονταν στο διάστημα . Δεν ειχαν ενημερωθεί οι αστροναυτες απο το control. Έτσι για να αποφύγουν κάτι τέτοιο στην ΝΑSA αποφάσισαν κάποια στιγμή και μας αλλάξανε τις συχνότητες που είχαμε συμφωνήσει 10 μέρες πριν την επαφή.
Τα βασανα δεν τελειωνανε εδώ
Οι αλλαγές ημερομηνίας
Αυτό ήταν το κύριο πρόβλημα της επικοινωνίας μας, επειδή είχε κυρίως κοινωνικό αντίκτυπο. Μετά από 3 σχεδόν χρόνια οι αλλαγές ημερομηνίας των τελευταίων ημερών μας δημιούργησαν μεγάλα μπερδέματα στη λειτουργία του σχολείου, στα προσκεκλημένα Μέσα Μαζικής ενημέρωσης κ.λ.π. κ.λ.π. Αρκεί να σας πω ότι εάν γίνονταν την πρώτη φορά, θα είχαμε και το κανάλι EURONEWS εντός της αίθουσας να γράψει και να μεταδώσει την επαφή μας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Όμως ήταν απογοητευτικό το να είσαι έτοιμος για ραντεβού σε 4 ημέρες και να σου αλλάζουν ημερομηνία για την επόμενη μέρα (να πρέπει να αλλάξεις πρόγραμμα σχολείου, Δ/σης Εκπαίδευσης, τοπικά και πανελλήνια μέσα ενημέρωσης, την ραδιοερασιτεχνική κοινότητα όχι μόνον της Ελλάδος,
κ.λ.π.) και μετά ξανά αναβολή, να την πηγαίνουν την επαφή την επόμενη εβδομάδα. Όμως ο προγραμματισμός γίνεται στο Τέξας ΗΠΑ και πρέπει να έχουμε νέα και αποφάσεις μέσα στην νύχτα.
Ευτυχώς δεν ασχολήθηκα με τα υπόλοιπα τυπικά θέματα σχολείου - ΜΜΕ. Τα ανέλαβαν άλλοι, αλλά σηκώσανε πίεση!! Άρχισα να βλέπω κόκκινα μάτια σε όσους ασχολήθηκαν με τα κοινωνικά.
Δική μου δουλειά ήταν να κρατήσω ασφαλή τα απλωμένα μηχανήματα σε μια αίθουσα και το δικό μου team σε ηρεμία. Είχα τα τεχνικά δεδομένα μου στο σημείο που τα ήθελα και τα παιδιά εκπαιδευμένα.
Αλλα βάσανα
Ένας στενός συγγενής στην Αθήνα μπαίνει στο Νοσοκομείο.
Τρέχα να τον δεις για τελευταία φορά. Και μετά μια μέρα μου λένε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε την επαφή σε VHF, το έχουν προγραμματίσει το KENWOOD οι Ρώσοι για SSTV την άλλη εβδομάδα! Μήνυμα από την ARISS:
"Αν θες να τελειώσεις, κάν’ το μεθαύριο στα UHF!!! Αλλιώς αναστέλλουμε επ' αόριστο" . Εκεί σου σηκώνεται η τρίχα. Ειναι μεγαλη ιστορια να αλλάξεις μπάντα συχνοτήτων. Ολα έπρεπε να αλλάξουν. Μπήκα στον πειρασμό γιατι ως εμπειρος ραδιοερασιτεχνης μπορουσα κι αυτο, να το κάνω αλλά δεν ήξερα αν θα προλάβαινα μόνος να στήσω σε τόσο λίγο χρόνο άλλες συκευες και κεραίες. Αρχισα να λογαριαζω με την πίεση να μην καθυστερήσω κι άλλο την ημερομηνία και χάσω την χρονιά. σκεφτομουν : UHF συσκευές είναι εύκολο, εχω, Κεραίες έχω σπίτι. Linear έχω, καλώδια; Θα μείνω στα ίδια. Προγραμματίζω σε 3 ώρες και τους απαντώ να με βάλουν σε πρόγραμμα για επαφή UHF και ότι την επόμενη μέρα θα κάνω αλλαγή και θα απαντήσω αν όλα θα συνεχίσουν εφόσον με ικανοποιεί το σύστημα. Ξενυχτάω συγκεντρώνω υλικά . Εδω με βοήθησε πολύ ο υιός μου Νίκος . Κουβαλάω τον κόσμο που μπόρεσα να βρω, 3-4 άτομα και τον υιο μου και νέα υλικά και κάνουμε αλλαγή κεραιών σε κυκλική, κάθετη και οριζόντια με τα ίδια καλώδια. Δοκιμές ευαισθησίας λήψεως και ισχύος εκπομπής καλές, αλλά όχι τέλειες, όμως ένας παράγοντας μπαίνει ακόμα και με προβληματίζει. Το Doppler effect είναι μεγαλύτερο στα UHF και οι χειριστές μου μη έμπειροι σε αυτό. Σε VHF το Doppler effect είναι κάτω του εύρους εκπομπής FM, όμως σε UHF είναι 10 Khz περίπου
Τότε μου τηλεφωνεί ο Bertus και μου λέει να μην το κάνω γιατι ρισκάρω, «μόνον δύο έχουν πετύχει ως τώρα ...», λέει. Μα τόσες φορές το έχω κάνει σε uhf απο το σπίτι ...", του απαντώ. Θα βάλω άλλον ομιλητή και θα το χειριστώ εγώ το Doppler. Δεν θέλω να χάσω κι αυτή την τάξη. Αν φτάσουμε μέρες Πάσχα, μετά πανελλήνιες και μετά τέρμα το σχολικό έτος .... Δεν γίνονταν να ξαναχάσω τα παιδια... Ο Bertus πρώτα μου είπε για τις αναβολές: ότι αυτό που έτυχε πρώτη φορά κι αυτός το συναντά". Υπήρχε βέβαια και άλλος παράγοντας ... Ο Γάλλος αστροναύτης μιλούσε με ένα γαλλικό σχολείο εκείνη την εβδομάδα. Εγώ δεν είχα Έλληνα επάνω, να θέλει να πιέσει καταστάσεις.
Μου υποσχέθηκε όμως ο Bertus ότι θα γινόταν πριν το Πάσχα αλλά μετα απο ενα μήνα.
Έτσι ακύρωσα την επαφή σε UHF, για να έχω σίγουρη την επιτυχία. Σηκώνω τα μηχανήματα, από φόβο μην μπούνε και τα πειράξουν στην αίθουσα την οποία την χρειάζονταν. Τα κουβαλάω ξανά σπίτι.
Ξανα έφυγα στην Αθήνα για να επισκεφθώ τον πολύ στενό συγγενή. Ήταν η κηδεία. Η συναισθηματική επιβάρυνση τεράστια. Παράλληλα τρέχει η δουλειά, έχει απαιτήσεις και τεράστιες ευθύνες. Επιστρέφω και τότε ξηλώνω το κεραιικό UHF και ξαναβάζω VHF.
Τελικά
Η επαφή έγινε στις 10 Μαρτίου. (ακολουθεί video)
Την συγκεκριμένη ημέρα δεν είχα κανένα πρόβλημα αν και η κούραση ήταν μεγάλη. Ο Γιάννης sv7aff επιτηρούσε και βοηθούσε το τεχνικό μέρος. Αυτός για μένα ηταν μεγάλο στήριγμα καθως ήταν έμπειρος και είχαμε πολλες φορες δουλέψει μαζι ραδιοερασιτεχνικ;a σε contest. Ακολουθήσαμε τις δοκιμές μας κατα το πρωτόκολλο, από το πρωί και μετά μιλήσαμε στα παιδιά toy sxole;ioy που είχαν συγκεντρωθεί στην Αίθουσα Εκδηλώσεων, για όλα τα θέματα. Στο τελικό στάδιο ήμουν εντελώς σίγουρος, επειδή είχα δουλέψει έγκαιρα και από πριν έλυσα όλα μου τα τεχνικά προβλήματα. Ήξερα ότι μπορούσα να κάνω την επαφή ακόμα και χωρίς ΔΕΗ, χωρίς κίνηση στους ρότορες και με φορητό. Και ο καθένας από εσάς τους αναγνώστες μπορεί να το κανει. Εκείνο όμως που είχε σημασία είναι ότι τα παιδιά ήταν πλέον συνοδοί μου στα βήματα αυτά.
Κάτι που σήμαινε ότι εγώ θα μπορούσα να φύγω από την αίθουσα και να συνεχίσουν μόνα τους . Αυτο είχε γίνει .
Αυτό ήταν η ουσία.
Από το 2013 έως το 2016 έγιναν αργά βήματα. Αλλα όλα τα ενδιάμεσα σταδια είχαν την μέθοδο με ολοκληρωμένα βήματα: Αρχή - Μέση και Τέλος και επιβεβαίωση .
Πρόσωπα
Οι ραδιοερασιτέχνες, που έλαβαν μέρος την ημέρα της επαφής, και αναφέρω παρακάτω, κλήθηκαν τον Ιανουάριο του 2017, όταν άρχισα να μεταφέρω τα πράγματα στο σχολείο.
Θέλω να αναφερθώ στον Γιάννη Κωνσταντινίδη SV7AFF, τον οποίο γνωρίζω 30 χρόνια, που έχει μεγάλη επαγγελματική πείρα σε μεγάλα έργα και ερασιτεχνικά επί πολλά έτη κάναμε VHF contest σε περιόδους που ακούγονταν μετρημένοι Έλληνες στα VHF, UHF, SHF, tropo, ducting, E-sporadic κ.λ.π. . Το ίδιο και με τον SV7APS Παπαδόπουλο Πασχάλη. 30 χρόνια αδειούχοι Ραδιοερασιτέχνες κάναμε πολλά μαζί .
Θέλω να αναφερθώ στον Χρήστο Δεληγιώργη SV7BVZ, που με βοήθησε εκείνες τις τελευταίες μέρες στις δοκιμές ακόμα και με βροχές και κρύο.
Θέλω να αναφερθώ στον Κώστα Τζόγια SV7FOZ, που βοήθησε στην κατασκευή, άνθρωπος που πρέπει να βασίζεσαι. Έφτιαξε τις φορητές βάσεις των κεραιών αφιλοκερδώς.
Θέλω να αναφερθώ στον Θανάση Βαχτσεβάνη SV7JWS, που έκανε πολλά πράγματα. Δεν θα βλέπατε τίποτα αν δεν είχε βάλει αυτός τις εφεδρικές κάμερες. Επίσης βοήθησαν ο SV7BOT Μαρινέλης Κων/νος, ο SV7JXM Ροδιάτης Νίκος.
Τέλος μέσα στο όλο εγχείρημα υπήρχε τάξη (όλα έγιναν με τη σειρά τους). Οι Έλληνες δεν τα πάμε καλά με αυτό. Αρκετοί από τους συνεργάτες που σας ανέφερα είναι μεθοδικοί άνθρωποι, έμπειροι και γνώστες. Δεν θέλω να αναφερθώ σε πτυχία. Επαναλαμβάνω, η επαφή είναι εύκολη – ΠΑΝΕΥΚΟΛΗ, μπορεί ο καθένας σας να την κάνει. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα ακολουθήσουμε κανόνες. Τα παιδιά έπρεπε να το καταλάβουν αυτό, περισσότερο από το αν πετύχαινε ή όχι η επικοινωνία.
Ήμασταν σε σχολείο και ο εκπαιδευτικός στόχος είναι να κατανοήσουν τα παιδιά ότι με μικρά βήματα θα πάνε πολύ μακριά τη ζωή τους.
Η επαφή έγινε σε χωριστό χώρο, για να αποφύγουμε αρνητικούς παράγοντες πολυκοσμίας όπως οι θόρυβοι πολυκοσμίας παρεμβολές κινητών, κ.λ.π. .
Όμως ο σύλλογος Αστρονομίας και το σχολείο έκαναν ένα οπτικοακουστικό πρόγραμμα πληροφόρησης των 500 ατόμων στην Αίθουσα Εκδηλώσεων, 2 ωρών το οποίο κρατησε ολο το κοινό σε μεγάλο ενδιαφέρον και ησυχία.
Σε αυτό συμμετείχε και η ΕΕΡ δίνοντας στα παιδιά πληροφορίες για το τι κάνουν οι Ραδιοερασιτέχνες, με τον κ. Ι. Τράϊκο SV1GE και τον κ. Σωτήρη Βανικιώτη SV1HER, που ταξίδεψαν όλη νύχτα για να φτάσουν στην Θράκη μαζί με άλλους δυο Θεσσαλονικείς ραδιοερασιτέχνες τον Αλεξ. Ερμογένη SV0EG, και τον Αναστ. Κορδάτο SV2BBC, που ανέλαβαν το υπόλοιπο μετά την Θεσσαλονίκη ταξίδι. Δεν συμμετείχαν, αν και κλήθηκαν από εμένα να παρευρεθούν, η συμπάθεια του Ραδ/κου κόσμου Βίκη, SV2KBS και ο Αδάμος Σαραηλίδης SV2KGA, που ήταν προγραμματισμένος να κάνει την επόμενη επαφή ΙSS με σχολείο.
Λάβαμε αυστηρά μέτρα αποφυγής των αστοχιών κάθε παράγοντα προληπτικά, ώστε να μην έχουμε παρεμβολές (υπάρχουν άλλες δυο ιστορίες RFI, αλλά δεν έχω τόσο χώρο για να τις περιγράψω). Την ζωντανή μετάδοση παρακολούθησαν live 176 άτομα την στιγμή της επαφής.
Η Απήχηση στους Μαθητές και τις Μαθήτριες:
Τι μου έγραψε μια μαθητρια εδω :
“You could rattle the stars, you could anything, if you only dared” « Ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Διερεύνηση των ορίων του εαυτού και της ψυχής. Κατάδυση στα βάθη της ύπαρξης και ανάσυρση των κρυμμένων θησαυρών της τόλμης και της δύναμης. Αναγνώριση των εσωτερικών δυνατοτήτων και ανάδειξή τους πέρα από το φυσικό και γνωστικό πεδίο. Η αλήθεια είναι πως δεν περιγράφονται με λέξεις τα συναισθήματα που βιώσαμε. Ήταν μια τρομερή διαδρομή και μια τέλεια εμπειρία. Από τις ωραιότερες εμπειρίες που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος στη ζωή του. Νιώσαμε πολύ έντονα την ελπίδα, την ολότητα, το ομαδικό πνεύμα, την αίσθηση του ‘εμείς’, όλα αυτά μαζί με χαρά, ευγνωμοσύνη και συγκίνηση. Μα πάνω απ΄όλα αισθάνθηκα για πρώτη φορά στη ζωή μου τη δική μου δύναμη κάπως διαφορετική. Ένιωσα πιο ισορροπημένη και πιο καλά γειωμένη στα πόδια. Αυτή η αξέχαστη εμπειρία με βοήθησε να εξερευνήσω το λαβύρινθο μέσα μου. Που με οδηγεί στα βαθύτερα σημεία της ύπαρξής μου που μπορώ να αντιληφθώ. Ήταν μια εμπειρία που μου επέτρεψε να ανοίξω τον εαυτό μου στον κόσμο των άπειρων πιθανοτήτων, που ΟΛΑ γίνονται, επιτρέποντάς τα. Νιώθω πραγματικά ευλογημένη που το έζησα όλο αυτό και εύχομαι αυτή η μαγική εμπειρία που ζήσαμε να γίνει μια καθημερινότητα σε όλους. Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω σε όλους ατελείωτα και από τα βάθη της καρδιάς μου για τη βοήθεια που πρόσφεραν για να πραγματοποιήσουμε το ‘‘απραγματοποίητο’’ και πάνω απ’ όλα θέλω να ευχαριστήσω τους δυο σημαντικούς «δασκάλους μου», τον κ. Α και τον κ. Β που με γέμισαν με χρήσιμες γνώσεις και συμβουλές. Τους θεωρώ παραδείγματα προς μίμηση και θα είμαι όλη μου τη ζωή ευγνώμων για τον δρόμο που άνοιξαν μπροστά μου» Π Σ, μαθήτρια Γ4.
Τα ΜΜΕ
Το γεγονός παρουσιάσθηκε εκτός από τα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και από την ΕΡΤ και τον ΣΚΑΙ καθώς και στην ιστοσελίδα του Euronews.
Έλαβα video με ακροάσεις από την Ιρλανδία, Πολωνία, Ελβετία, Γαλλία, πολλά από Ιταλία, Τσεχία, Κροατία, Βουλγαρία, Σλοβενία, Σερβία, Ουγγαρία, Μάλτα, Ισραήλ, Κύπρο και φυσικά από Ελλάδα.
Ο δορυφόρος ανέτειλε πάνω από την Γαλλία, πέρασε δυτικά της Ιταλίας και έδυσε πάνω από τον Νείλο κάπου στην Αίγυπτο.
Χαιρέτησα τον Shane από την γη του Δημόκριτου, με την ευχή να έχουν όλοι τους καλή επιστροφή στη Γη.
Τελειώνοντας το άρθρο καταλαβαίνω ότι θα μπορούσα να γράψω πολλά παραπάνω για πολλά θέματα. Μερικά για εσάς τους αναγνώστες θα ήταν πολύ περισσότερο ενδιαφέροντα από όσα μέχρι τώρα σας αράδιασα. Όμως εκείνο που εμένα με ταξίδεψε ήταν ο ενθουσιασμός των παιδιών. Και πίσω από αυτό έχει πολλές ιστορίες, οι οποίες θα ξεπεράσουν την δική μας γενιά και θα ταξιδέψουν πέρα από την δική μου ζωή.
Όμως αυτά τα παιδιά, θα λένε στα παιδιά τους ... :
“Εγώ μιλούσα με αστροναύτες .... “
Γιαγκίνης Αχιλλέας,
Κομοτηνή 2017
◘
Φωτογραφίες, video: http://sv7apq.blogspot.gr/ 2016/10/as-amateur-radio-enthusiast-i-have.html
πατώντας εδώ θα δείτε ένα χρονικό
εδω το video
Υπαρχουν παρα πολλά άλλα video απο εμένα αλλά και άλλους, αγνωστους που περιμενανε να καταγραψουν την δικη μας επαφη. Σε αυτων τα Videos δεν υπάρχει η δική μας πλευρά καταγεγραμμένη επειδή δεν ειναι δυνατον σε άλλα σημεια στης γης να ακουγεται η δικη μας εκπομπη παρα μονον στο διαστημα.
Στο 4.00 λεπτό του video ακούγεται πλέον η τέλεια διαμόρφωση του Αστροναύτη.
Ολα τα παιδιά, με άνεση, πέρασαν και απρόσκοπτα υπέβαλαν τις ερωτήσεις τους στον Αστροναύτη ο οποιος απαντούσε σε ολα ανεξαιρέτως . Δεν υπηρξε κανένα κενό και μάλιστα τελειώσαμε ενωρύτερα χάρη στην καλή εκπαίδευση των παιδιών .
Πρέπει να σημειώσω επίσης οτι δεν επιτράπηκε για λόγους ασφαλείας να έχουν επαφή με το τραπέζι των συσκευών άλλοι Ραδ/νες που δεν είχαν εξ αρχής προγραμματιστεί . Μια προφορική μου αναφορά (η οποια εγινε σε ζωτνανο video-χρόνο) πάνω σε αυτό, εκλείφθη απο κάποιους ως αποκλεισμός. Ομως ολα ήταν θέμα αρχής και αυστηρής τήρησης ενος προγράμματος και τιποτα προσωπικό .
εδω το video του στησίματος των κεραιών σε time laps.
Ποιο κατω ακολουθουν μερικά video που μου εστειλαν απο ολο τον κόσμο που ακουγαν τον αστροναυτη. Εμεις δεν ακουγόμαστε επειδη οι συχνότητες που χρησιμοποιουσαμε δεν σκεδάζουν στην ιονόσφαιρα και φεύγουν στο διαστημα. Είναι συγκηνητικό το πόσος κόσμος περίμενε το συμβαν. Αυτο που εκ των υστερων με εξέπληξε ήταν η μεγαλη σημασια του κοσμου για κάτι που εκανα εδω και δεκαετίες απο το σπίτι μου αλλά δεν είναι και κατι ου το συζητας με τον κόσμο. Δορυφορικές επικοινωνίες . Οι περισσότεροι σε θεωρουν απλά (το λιγότερο) περίεργο τύπο ...
Μερικά Video που αναφέρονται σε μας
Swiss https://www.youtube.com/watch?
Poland https://www.facebook.com/rwiez
Malta https://www.facebook.com/cdemi
UK https://www.youtube.com/watch?
Greece https://www.youtube.com/watch?
https://www.youtube.com/watch?
https://www.youtube.com/watch?
Cyprus https://www.facebook.com/nesto
Poland https://www.youtube.com/watch?v=OfvcLu0E8Bk
https://www.youtube.com/watch?v=s-R9HeacQzE&t=22s
https://www.youtube.com/watch?v=OfvcLu0E8Bk
https://www.youtube.com/watch?v=oZK1dVzU9_c
Students from The English School, Nicosia with Science Coordinator
Physics Teacher Beaconsfield Housemistress i/c Astronomy Club
i/c Radio Club Listen to Astronaut speaking with Komotini 3rd Junior High school pupils
Poland https://www.youtube.com/watch?v=OfvcLu0E8Bk
https://www.youtube.com/watch?v=s-R9HeacQzE&t=22s
https://www.youtube.com/watch?v=OfvcLu0E8Bk
https://www.youtube.com/watch?v=oZK1dVzU9_c
Students from The English School, Nicosia with Science Coordinator
Physics Teacher Beaconsfield Housemistress i/c Astronomy Club
i/c Radio Club Listen to Astronaut speaking with Komotini 3rd Junior High school pupils
Ireland Maritime mobile https://www.youtube.com/watch?
Spain direct sent video in my Email
with video from ea1ebj@ure.es